Muzeum im. Jerzego Dunin-Borkowskiego w Krośniewicach jest jedną z nielicznych w kraju instytucji, której dzieje i zbiory, nierozerwalnie związane są z  kolekcjonerstwem. To tutaj od lat pięćdziesiątych XX w., wtedy jeszcze w prywatnym „Muzeum nad apteką”, istniała jedna z największych i  najbogatszych kolekcji w Polsce. Jej częstymi gośćmi byli najwybitniejsi ówcześni muzealnicy i kolekcjonerzy.

To dzięki ich inicjatywie właściciel krośniewickich zbiorów został w 1965 r. uhonorowany godnością hetmana kolekcjonerów polskich. Jednocześnie, przez wiele lat, był niekwestionowanym autorytetem dla całego polskiego środowiska kolekcjonerskiego, wszędzie przyjmowany z największą atencją. Wśród wielu opowieści, krążących na temat Dunin-Borkowskiego, głośny jest opis Jego królewskiego przyjęcia na Wawelu, gdzie zawsze na hetmana czekała gotowa komnata.

Innym ważnym elementem  realizowania swojej życiowej pasji przez założyciela i  patrona krośniewickiego muzeum, było ufundowanie w 1968 r.  honorowego pierścienia „Digno amicitiae” (godni przyjaźni). Hetman tą symboliczną nagrodą uhonorował wielu wybitnych polskich kolekcjonerów oraz przyjaciół domu Dunin-Borkowskich – do 1992 r. prawdziwej „Mekki” dla wszystkich, którzy chronili pamiątki naszej kultury narodowej.

Pragnąc realizować niepisany testament swojego patrona, muzeum od 2002 r. podejmuje różnorodne działania, mające przywrócić dawne tradycje tego domu.

W swojej dalszej perspektywie mają przyczynić się do powstania przy tej instytucji Centrum Kolekcjonerstwa Polskiego. W swoich założeniach centrum ma przede wszystkim służyć integracji i rozwojowi ruchu kolekcjonerskiego. Równocześnie zajmować się badaniami dziejów i  współczesności polskiego kolekcjonerstwa, jego dokumentowaniem, ponadto nad promowaniem tego zjawiska w kraju i zagranicą. Dla realizacji tego ważnego dla współczesnej polskiej kultury przedsięwzięcia od 2002 r. realizowany jest w muzeum projekt „Przeszłość – Przyszłości” Jego nazwa nawiązuje do motta umieszczonego, przez księżną Izabelę Czartoryską, na frontonie „Świątyni Sybilli”, pierwszego polskiego muzeum, prezentującego jej prywatne zbiory. Program jest realizowany przy współpracy z  ogólnopolskim ruchem kolekcjonerskim i stowarzyszeniami specjalistycznymi. Jego najważniejszymi przedsięwzięciami merytoryczno-organizacyjnymi są:

Honorowa Nagroda Hetmana Kolekcjonerów Polskich Jerzego Dunin-Borkowskiego

Ogólnopolskie Święto Kolekcjonerów

Impreza ta jest najpoważniejszym przedsięwzięciem merytoryczno-organizacyjnym programu „Przeszłość – Przyszłości”. Od 2002 r. jest corocznie organizowana w  pierwszą sobotę i niedzielę czerwca w budynkach muzeum i na terenie Krośniewic. W pierwszym dnia święta ma miejsce uroczystość wręczenia Honorowej Nagrody Hetmana Kolekcjonerów Polskich Jerzego Dunin-Borkowskiego, otwierana jest wystawa z cyklu „Współcześni kolekcjonerzy polscy”, wygłaszana prelekcja o charakterze kolekcjonerskim, odbywa się Aukcja antykwaryczna „Kolekcjonerzy Swojemu Hetmanowi”. Dochód z aukcji jest przeznaczany na organizowanie przy muzeum - Centrum Kolekcjonerstwa Polskiego, imprezę kończy spotkanie kolekcjonerskie. W tej części imprezy uczestniczą władze polskiego ruchu kolekcjonerskiego i innych ogólnopolskich stowarzyszeń specjalistycznych, przedstawiciele klubów kolekcjonerskich, laureaci Honorowej Nagrody i goście honorowi. W drugim dniu święta, na placu przed muzeum, organizowane są Targi kolekcjonerskie „Na skrzyżowaniu”, z udziałem kolekcjonerów-wystawców z terenu całej Polski oraz inne imprezy towarzyszące.

Cykl wystaw „Współcześni Kolekcjonerzy Polscy”

Celem cyklu jest zaprezentowanie społeczeństwu polskiemu ciekawych kolekcji i zjawisk w  ruchu kolekcjonerskim. Inaugurację tego cyklu stanowiła wystawa wybitnego kutnowskiego kolekcjonera pt. „Zauroczony przeszłością. Zbiory Marka Wójkowskiego”, zorganizowana wiosną 2002 r. Dotychczas w ramach tego cyklu muzeum zaprezentowało następujące wystawy:

Katalog Współczesnych Kolekcjonerów Polskich

W naszym statucie funkcjonuje Dział Badań i Upowszechniania Kolekcjonerstwa, jedyny tego rodzaju wśród krajowych instytucji muzealnych. W ramach jego zadań, od 2002 r. ściśle powiązanych z realizacją programu „Przeszłość – Przyszłości”, znajduje się badanie i opracowywanie dziejów polskiego kolekcjonerstwa oraz rejestrowanie działalności i zbiorów współczesnych kolekcjonerów polskich. Celem tych prac jest stworzenie naukowej bazy danych pozwalającej na badanie i opracowywanie zjawiska polskiego kolekcjonerstwa na przestrzeni wieków. Jednocześnie znajdujące się w katalogu dane mają umożliwiać udzielenie pomocy  wszystkim zainteresowanym przy nawiązywaniu kontaktów pomiędzy poszczególnymi kolekcjonerami, czy ich stowarzyszeniami.

W celu uzyskania przez muzeum niezbędnych informacji, pozwalających na opracowanie dorobku i zainteresowań poszczególnych kolekcjonerów, muzeum opracowało specjalną kartę informacyjną. Po wypełnieniu przez kolekcjonera lub jego macierzyste stowarzyszenie stanowi ona bazę danych, a jednocześnie część Katalogu Współczesnych Kolekcjonerów Polskich. Zgodnie z ustawę o ochronie danych osobowych wszelkie dane, znajdujące się w katalogu, pozostają do wyłącznej wiadomości muzeum. Wszelkie informacje na zewnątrz udzielane są po uzyskaniu przez muzeum zgody kolekcjonera.

Archiwum Kolekcjonerstwa Polskiego

Zadaniem archiwum jest gromadzenie, przechowywanie, opracowywanie i prezentowanie, różnorodnych form działalności i dorobku klubów kolekcjonerskich, przede wszystkim skupionych w Polskiej Federacji Organizacji Kolekcjonerskich. Poprzez archiwum do zbiorów muzeum systematycznie trafiają wszelkie formy działalności kolekcjonerskiej w Polsce. Tutaj są one katalogowane i opracowywane.

W najbliższej przyszłości zgromadzone w archiwum materiały posłużą do  przygotowania i otwarcia wystawy stałej pt. „Muzeum Kolekcjonerstwa Polskiego”. Jej otwarcie jest zaplanowane w czerwcu 2006 r. Jesteśmy zainteresowani pozyskaniem do archiwum wszelkich form dokumentujących zjawisko kolekcjonerstwa polskiego na przestrzeni wieków.

Sklepik – antykwariat